Zarządzanie ryzykiem dotyczącym pyłu mikrobiologicznego

By by Rynek Podologiczny, 26 listopada 2018

Świat w pracy: Zarządzanie ryzykiem dotyczącym pyłu mikrobiologicznego pochodzącego z płytki paznokciowej w gabinetach podologicznych.

 

Przegląd zagrożeń i ryzyka.

Podiatrzy* pracują w klinikach ogólnych i specjalistycznych, zapewniając podstawową ocenę zdrowia stóp oraz opiekę nad stopami wszystkich pacjentów. Wielu ludzi cierpi na przewlekłe choroby stóp, jak i również na inne dolegliwości, na które nie ma lekarstwa. Dlatego, rolą podiatry / podologa jest utrzymanie mobilności tych osób i wprowadzenie realnych zmian w ich życiu. Większość podiatrów* ma w swojej pracy zawodowej doświadczenie związane z medycyną ogólną, ale z biegiem czasu decydują się oni na specjalizację w pewnych dziedzinach, takich jak cukrzyca, biomechanika lub reumatologia. Stają się specjalistami w terapii stóp dziecięcych (podopediatrii), w wytwarzaniu ortez lub zajmują się głównie urazami sportowymi. Rola podiatry / podologa ma znacznie większe znaczenie niż większość ludzi zdaje sobie z tego sprawę.

Podiatrzy leczą owrzodzenia stopy cukrzycowej, oczyszczają ranę z tkanek martwiczych; skracają długie, pogrubione i zniekształcone paznokcie u osób starszych; leczą choroby stóp o wysokim ryzyku, takie jak zaburzenia naczyniowe, które prowadzą do złego gojenia, zgorzeli, a w niektórych ekstremalnych przypadkach do amputacji. Ich wiedza specjalistyczna polega na ograniczaniu tych stanów, minimalizowaniu deformacji stóp, udzielaniu porad i kierowaniu do innych członków zespołu interdyscyplinarnego w celu zapewnienia opieki i optymalnego zdrowia stóp, aby nie narażać klientów na ryzyko amputacji lub niepełnosprawności poprzez deformacje lub ból.

Jednak, podobnie jak w przypadku każdej pracy lub zawodu, istnieje też zagrożenie i ryzyko z nim związane. Występuje szereg czynników ryzyka związanych z podologią:

• Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe, w tym powtarzające się obrażenia (RSI) znane również jako zaburzenia funkcji kończyn górnych związane z pracą (WRULD), występują jako konsekwencja różnych pozycji w których pracujemy i obciążenia dużą ilością pracy. Podolodzy mogą odwiedzać klientów w ich własnych domach, w domach opieki lub na terenie szpitala, gdzie otoczenie i warunki miejsca pracy nie są idealne. Zespół RSI może być spowodowany dużą ilością pracy związaną z powtarzalnością niektórych czynności, które angażują funkcje motoryczne dłoni przez długie okresy czasu, bez przerw. Instrumentarium, w niektórych przypadkach, jest dostosowane do potrzeb innych specjalistów i nie jest przeznaczone specjalnie dla podologów. W niektórych placówkach publicznej służby zdrowia, nie są uwzględniane różnice płci, wielkość dłoni ani siła uchwytu przy dostarczaniu instrumentów używanych przez długi czas w trakcie zabiegu.

• Drobiny drobnoustrojów mogą powstawać w wyniku usuwania modzeli, odcisków, paznokci lub normalnego złuszczania się komórek skóry podczas leczenia

• Uczulenie na latex – lateksowe rękawice są stosowane podczas leczenia pacjentów lub w trakcie zabiegów podologicznych przeprowadzanych na paznokciach; w przypadku braku satysfakcjonującej oceny ryzyka konieczne jest ich użycie

• Zagrożenia chemiczne – różne preparaty kosmetyczne i chemikalia są stosowane do usuwania modzeli i odcisków, odkażania instrumentów, dezynfekowania skóry czy leczenia grzybicy i innych infekcji

• Wirusy przenoszone przez krew – różnorodni pacjenci mogą być nosicielami wirusa zapalenia wątroby typu B lub C oraz wirusa HIV; podolog jest w grupie zagrożenia ze względu na stosowanie ostrych skalpeli w celu oczyszczenia modzeli i owrzodzeń.

Ten artykuł skupi się jednak na jednym ryzyku, którym jest pył mikrobiologiczny i omówi czy pracownicy mogą być chronieni przed jego skutkami zdrowotnymi stosując odpowiednie strategie zapewnienia bezpieczeństwa i redukcji ryzyka. Jednak nie tylko podolodzy, ale także ich asystenci, kosmetyczki, manikiurzystki i inni pracownicy branży zdrowia i urody, a być może także i sami klienci stoją przed tym ryzykiem.

PYŁ MIKROBIOLOGICZNY JAKO CZYNNIK RYZYKA

Od 1972 r. toczy się debata, czy pył pochodzący z płytki paznokcia jest szkodliwy i czy można uznać go za czynnik ryzyka zawodowego. Podolodzy, wraz z innymi pracownikami służby zdrowia i urody, są narażeni na wdychanie drobnych cząsteczek pyłu powstałych podczas frezowania paznokcia, które również mogą spowodować urazy oka. Badania przeprowadzone przez Millara sugerują, że w obrębie podologii występuje czterokrotnie więcej przypadków astmy, co stanowi powód do niepokoju. W tym samym badaniu, podolodzy regularnie zgłaszali problemy z nieżytem nosa i zapaleniem spojówek, co sugeruje występowanie ryzyka zawodowego. Wdychanie substancji działających uczulająco na drogi oddechowe może powodować astmę z przyczyn zawodowych.

Przeprowadziliśmy serię testów badających potencjalne drogi przenoszenia mikroorganizmów z paznokci do układu oddechowego i do oczu, określając typy napotkanych drobnoustrojów.

ROZMIAR CZĄSTEK PYŁU PAZNOKCI

Wielkość cząstek pyłu pochodzącego z płytki paznokcia szacuje się na 0,8-1,6 μm; z czego większość ma 5 μm co wskazuje na odkładanie się ich w pęcherzykach płucnych i oskrzelikach. Urządzenia rotacyjne stosowane w celu wyfrezowania płytki paznokcia lub otaczającej go skóry, tworzą mieszaninę bakterii i pyłu , która pozostaje w powietrzu do 30 minut.

NAPOTKANE MIKROORGANIZMY

Mikroorganizmy zostały zebrane z losowo wybranych worków zbiorczych frezarek. Frez obraca się z żądaną prędkością, redukując (szlifując) płytkę paznokcia, przy czym drobiny dostają się do worka na pył przez otwór pochłaniacza miejscowego. Istnieje możliwość przeniesienia, poprzez aerozolizację / spylenie, krwi i płynów ustrojowych wirusa zapalenia wątroby typu B lub HIV, lub przez spojówkę. Mniejsze cząstki unoszące się w powietrzu tworzą aerozol, który może przedostać się do układu oddechowego i wyrządzić szkody u pacjentów z obniżoną odpornością.

ZGŁASZANE PROBLEMY ZDROWOTNE

Millar poinformował, że 39% respondentów kwestionariusza pocztowego opisało znane alergie, 51% zgłosiło problemy z oczami, 18,6% zgłosiło problemy z układem oddechowym, 22,6% problemy ze skórą (65,4% respondentów przeprowadzało zabiegi frezowania pogrubiałych paznokci u nóg). Dodatkowo, 64% uważa, że frezowanie płytki paznokci stwarza ryzyko dla oczu, dlatego 10% nosi ochronę oczu a tylko 25% uczestników przeprowadza rutynowy przegląd frezarek.

OCENA RYZYKA I SPOSÓB PRZENOSZENIA

Obserwacyjna ocena ryzyka sugeruje trzy potencjalne drogi przenoszenia pyłu:

– Zanieczyszczenia dłoni
– Poprzez powietrze środowiska klinicznego
– Bezpośrednio na powierzchnię oka (brak / niewystarczająca ochrona oczu)

Możliwe drogi przenoszenia do płuc:

– Bezpośrednie wdychanie (brak / niewystarczająca ochronna twarzy)
– Wdychanie zanieczyszczonego powietrza
– Kontakt ręki z twarzą

Potencjalnymi przyczynami bezpośredniego wdychania są:

– Pozycja podologa podczas zabiegu
– Ilość i wielkość powstałych cząstek pyłu
– Zła konserwacja frezarki, a tym samym nieodpowiednia praca pochłaniacza
– Złe / niewłaściwe użycie rozmiaru, kształtu i ścieralności frezu
– Słaby system wyciągowy i nieefektywność frezarki
– Brak systemu filtracji / systemu odciągu.

Wykorzystując technikę lampy Tyndall z fotografią i wideogramem, wyraźnie
można zademonstrować wektory i prądy powietrza, zgodnie z którymi przemieszcza się pył, podczas użycia frezu z drobnoziarnistym papierem ściernym / powierzchnią ścierną i z dużą prędkością obrotową.

BADANIE PRÓBEK POWIETRZA

W celu zbadania przepływu powietrza i gatunków drobnoustrojów w nim się znajdujących, zostały przeprowadzone badania próbek powietrza oraz różnych posiewów na podłożu mikrobiologicznym takim jak agar. Podczas tego badania zidentyfikowano różne mikroorganizmy grzybowe (Tabela 2); i inne drobnoustroje przenoszone z rąk, które zidentyfikowano za pomocą badań z użyciem podobnych agarów.

Czytelnicy powinni zwrócić uwagę na podobieństwa między tymi wyselekcjonowanymi mikrobami. Również na uchwytach frezarek znajdują się substancje zakaźne. Dermatofity stanowią około 80-90% wszystkich infekcji paznokci (grzybica paznokci). Dermatofit o nazwie trichophyton rubrum, czynnik wywołujący astmę oskrzelową, wywołuje także inne objawy, np. nieżyt nosa lub alergiczne reakcje uczuleniowe.

Badania wykazały, że podolodzy posiadają przeciwciała przeciwko temu organizmowi, co sugeruje bycie regularnie wystawionym na jego działanie, jednakże nadwrażliwość alergiczna na pył z paznokci również została odnotowana. W wielu badaniach stwierdzono, że skuteczność, a zatem i wydajność systemu pochłaniana pyłu, zależy od typu frezarki, prędkości, kształtu frezu, rozmiaru i grubości / ścieralności wiertła.

Ostatnie badania wyraźnie pokazują zalety systemu filtracji powietrza, który redukuje ogólne kliniczne zanieczyszczenia powietrza o średnio 60%. Dowody pochodzące z tego badania popierają teorię ryzyka zawodowego dotyczącego wzroku i systemu oddechowego, spowodowanego pyłem mikrobiologicznym pochodzącym z paznokcia. Strategia redukcji ryzyka może skutecznie zmniejszyć poziom narażenia na pył paznokci.

PRÓBY ZMNIEJSZENIA NARAŻENIE NA PYŁ MIKROBIOLOGICZNY Z PAZNOKCI

Kluczowymi elementami każdej strategii redukcji ryzyka są:
– Eliminacja
– Unikanie
– Wymiana na mniej szkodliwą metodę

Odmowa frezowania lub piłowania nie jest stosowna, ale eliminuje ekspozycję na pył mikrobiologiczny z paznokci. Możliwość wymiany metody na mniej szkodliwą jest mało prawdopodobna, z wyjątkiem przypadków, gdy terapeuta podejrzewa grzybice paznokcia; wyniki mikologii należy uzyskać przed wykonaniem zabiegu. W przemyśle kosmetycznym, syntetyczne / akrylowe paznokcie nie powinny być frezowane bez odpowiedniej ochrony; te tworzywa można zastąpić mniej niebezpiecznymi substancjami.

ŚRODKI OCHRONY ZBIOROWEJ

Pierwszym środkiem ochrony zbiorowej jest dobrej jakości, efektywne i wydajne odsysanie pyłu, zarówno miejscowe, jak i centralne, które wymagają niezależnych regularnych testów. Korzyści z wtórnego systemu filtrowania w klinice, oprócz systemu pochłaniaczy frezarek, które zapewniłyby filtrację powietrza i zmniejszyły jego zanieczyszczenie, wciąż się pojawiają.

Dostępne są inne miejscowe systemy, oferujące podobne, ale dodatkowe odsysanie oparów i pyłu z obszaru roboczego. Wymagana konserwacja frezarki, worka na kurz i systemu ekstrakcyjnego, zapewnia optymalną wydajność i skuteczność. Czyszczenie uchwytu frezarki zmniejsza zanieczyszczenie, podczas gdy czyszczenie wewnątrz obudowy zapewnia, że pył, który przedostał się do wnętrza nie wraca przez obudowę do środowiska bez dalszej filtracji. Dlatego, najlepszym rozwiązaniem jest stosowanie filtra wtórnego powietrza powracającego do środowiska.

TECHNIKA FREZOWANIA

Technika frezowania może zmniejszyć ilość wytwarzanych małych cząstek:
• Moment obrotowy (stałość obrotów) – prędkość frezowania nie jest tak ważna jak moment obrotowy

• Kształt frezu określa w jaki sposób następuje ekstrakcja pyłu do odkurzacza.
Jeśli jego kształt jest kwadratowy, lufowy lub znajduje się blisko obudowy osłony, pył może ominąć otwór i nie zostać wciągnięty, pozostawiając większą jego część w powietrzu do wdychania.

• Ziarnistość frezu – zacznij od gruboziarnistego frezu, przechodząc stopniowo do drobnoziarnistego w celu wykończenia, zapewniając dzięki temu to, że wytworzone cząstki są większe i jest to mniej prawdopodobne że będą one wdychane.

Pobieranie zeskrobin (materiału mikrobiologicznego) z paznokci wykonane przed frezowaniem pogrubiałych paznokci, pozwoli zidentyfikować możliwe infekcje grzybiczne. Paznokcie takie sklasyfikowane są jako paznokcie, których nie powinno się frezować ze względu na ryzyko. Grzyby, które mogą być szkodliwe, przedstawione są w tabeli 4.

EDUKACJA, INFORMACJA I SZKOLENIE

Dostawcy usług edukacyjnych dla kosmetyczek, manikiurzystek i podologów muszą szkolić i edukować pracowników w zakresie zakupu, konserwacji i serwisowania frezarek, technik frezowania, identyfikacji infekcji grzybiczych i zapewnienia bezpieczeństwa pracy.

Sprzęt ochrony osobistej

Wyposażenie ochronne zostało zaprojektowane w celu ochrony układu oddechowego i wzroku. Ochrona oczu powinna być zgodna ze standardem Europejskim EN166, i zawierać oznaczenia dla pyłu na który jest odporna wraz ze znakiem towarowym / licencją / nazwą producenta.
Maski na twarz powinny być zgodne z normą europejską EN149. Jednorazowe maseczki, które powstrzymują drobny pył, jaki występuje w gabinetach podologicznych, obejmują następujące klasyfikacje: N FFP1: drobne, nietrujące pyły i opary; 4.5 6 OEL (limit narażenia zawodowego) N FFP2: drobne, nietrujące pyły, włókna i wodne mgły; 12,5 6OEL

WNIOSKI

Przyjęcie tej strategii zmniejsza narażenie zawodowe, a tym samym ryzyko zawodowe pracowników narażonych na pył pochodzący z paznokci ludzkich.

*PODIATRA – lekarz medycyny, który zajmuje się chorobami stóp, w Polsce jego odpowiednikiem jest podolog który nie ma w naszym kraju uprawnień lekarskich.

TABELA 1, Mikroorganizmy które zostały zidentyfikowane w badaniu próbki pochodzącej z worka pochłaniacza.

• Bacteria Fungi
• Staphylococcus epidermidis
• Streptococcus pyogenes
• Streptococcus faecalis
• Inne staphylococci i streptococci
• Micrococci
• Bacillus
• Diptheroid bacilli
• Coliforms

TABELA 2, wyniki badania dłoni i powietrza – rodzaje grzybów

• Penicillium sp. Penicillium sp.
• Aspergillus sp. Aspergillus sp
• Alternaria sp. Alternaria sp.
• Cladosporium sp. Cladosporium sp.
• Fusarium sp. Scopulariopsis sp.
• Scopulariopsis sp. Mucor sp.
• Mucor sp. Geotrichum sp.
• Rhizopus sp.

TABELA 3 podsumowanie efektu otrzymanego przy użyciu odpowiedniej prędkości frezu, momentu obrotowego i ziarnistości.

• Gruboziarnisty frez usuwa duże cząsteczki z płytki paznokcia, zmniejsza ilość drobnego pyłu.
• Usuwanie większych cząstek zwiększa wydajność.
• Mniejsza prędkość z większym momentem obrotowym. Mniejsza prędkość unoszących się cząsteczek, pozwala na bardziej wydajne odsysanie pyłu, skutecznie zmniejszając ryzyko.
• Zmniejszenie prędkości frezu – frezowanie osiąga maksymalny efekt. Redukcja ciepła wytwarzanego w miejscu zastosowania jest lepsza i bezpieczniejsza dla klientów.

TABELA 4 – Infekcje grzybiczne przy których nie powinno się używać techniki frezowania

• Scopulariopsis
  Scytalidium
  Aspergillus
  Fusarium
  Acremonium (Cephalsporium)
  Alternaria

autor: J G Burrow, N A McLarnon World at work: Evidence based risk management of nail dust in chiropodists and podiatrists; Occup Environ Med. 2006 Oct; 63(10): 713–716.

tłumaczenie: redakcja RP