Rola podologii w publicznej służbie zdrowia
Powinniśmy zwrócić większą uwagę na poszerzający się kontekst zdrowia publicznego i na wartość dodaną, którą możemy jako podolodzy zapewnić społeczeństwu. Rzeczywiście, dokonanie tej zmiany paradygmatu może mieć duży wpływ na postrzeganie podologii w środowisku opieki zdrowotnej przez twórców polityki i dostawców usług medycznych.
W sztuce zatytułowanej Charimedes lub Temperance napisanej przez Platona w 380 p.n.e., znajduje się następujące zdanie: „Nie powinieneś próbować wyleczyć oczu bez głowy lub głowy bez ciała, więc nie powinieneś próbować wyleczyć ciała bez duszy. I to … jest powodem, dla którego lekarstwo na wiele chorób nie jest znane lekarzom Hellady (tj. Grecji), ponieważ lekceważą całość, która również powinna być studiowana, ponieważ jedna część nigdy nie będzie w dobrym stanie, jeżeli całość nie będzie w dobrym stanie”.
Dlatego spotykając się z pacjentem, popatrz do góry. Spójrz powoli. Nie patrz tylko na dwie kończyny, dwa fundamenty zwane stopami. Jeśli uważamy, że istnieje istotna rola podologii w zdrowiu publicznym, nadszedł teraz czas, aby pamiętać o tym co napisał Platon, aby podnieść wzrok i popatrzeć powoli: obserwuj … pamiętaj, że jest tam też osoba połączona z kończyną dolną i ta osoba istnieje w środowisku, w społeczności, ma pewien wpływ na tę społeczność, i jest pod wpływem tej grupy, częściowo określającej rodzaj i zakres zdolności do poruszania się.
Wpływ środowiska na zdrowie publiczne
Podolodzy powinni obserwować środowisko, w którym żyją i w którym praktykują. Pamiętaj, że oprócz stóp jest też osoba. Zapobiegamy, diagnozujemy i leczymy ludzi, którzy przychodzą do nas narzekając na zaburzenia stóp. Dodatkowy wkład, jaki nasza profesja może i powinna wnieść dla ludzi, zdrowia publicznego, społeczności i środowiska jest ogromny. Jednak wiele osób w naszym zawodzie nie zdaje sobie z tego sprawy. Jeśli my sami nie w pełni zdajemy sobie sprawę z naszej roli w zdrowiu całego społeczeństwa, dlaczego inni w tej społeczności, w tym osoby związane z inna profesją, powinny to zrobić?
Ludzie otrzymali możliwość poruszania się z miejsca na miejsce za pomocą kończyn dolnych, które dźwigają nasze kilogramy i pozwalają nam poruszać się w pozycji pionowej podczas interakcji ze środowiskiem i społecznością w której żyjemy, pracujemy i bawimy się. Ale pamiętaj że ta struktura jest integralną częścią naszego ciała. Pozwala ona nie tylko stać, chodzić lub biegać, ale także dzięki procesowi lokomocji przyczynia się w dużym stopniu do ułatwiania (lub utrudniania) utrzymania zdrowia. Rzeczywiście ból stopy podczas chodzenia, który hamuje zdolność do poruszania się lub nawet całkowicie ją uniemożliwia, może negatywnie wpłynąć i zazwyczaj wpływa na układ sercowo-naczyniowy, redukując główne źródło ćwiczeń potrzebne do stymulowania czynności układu krążenia.
Ruch pozwala także na stymulację układu mięśniowo-szkieletowego, wzrost kości i siły naszych mięśni, dzięki czemu nasze stopy mogą wspierać ciężar naszego ciała i ułatwiać lokomocję, potencjalnie zapobiegając uczuciu dyskomfortu i bólu w całym naszym życiu. Osoby, które nie są w stanie poruszać się swobodnie lub angażować się w odpowiednie ćwiczenia fizyczne z powodu zaburzeń podologicznych, są bardziej narażone na nadwagę lub otyłość, może się u nich rozwinąć zagrażająca życiu choroba sercowo-naczyniowa, a niekiedy stają się one ofiarami cukrzycy i być może cierpią na liczne powikłania chorobowe.
Wielu pacjentów, którzy udają się do kardiologa lub internisty, otrzymuje poradę aby więcej chodzić i wykonywać ćwiczenia, które stymulują pracę ich serca. Bardzo często, ci sami pacjenci, opuszczając gabinet lekarski po prostu zapominają o tych cennych poradach. Dlaczego? Nie dlatego, że są nieposłuszni, ale po prostu dlatego, że ich stopy mogą być bolesne lub sztywne i wykonanie nawet tak pozornie prostej czynności jak chodzenie nie jest możliwe bez odczuwania bólu. Co więcej, neuropatia wpływająca na ich stopy utrudnia lub nawet uniemożliwia poruszanie się na dłuższe odległości z powodu dyskomfortu, drętwienia lub niestabilności wpływającej na powierzchnię podeszwy stóp.
Ponadto, jeśli ktoś ma trudności z chodzeniem, może to również mieć duży wpływ na zdolność do pełnej interakcji w społeczeństwie. Dlatego skupienie się tylko na stopie nie tylko ogranicza potencjalną rolę terapeuty, ale jest także krzywdzące dla pacjentów, jeśli wszystko co robimy, to tylko leczenie objawów i oznak chorób stopy. Jednakże, pomimo tego że objawy i symptomy chorób które pojawiają się w stopach prowadza nas do ustalenia poprawnej diagnozy, to powinny one również wzbudzić nasze podejrzenia w zakresie innych zaburzeń, które pomimo tego że skutkują dyskomfortem bądź stanem chorobowym w stopie, mogą mieć ognisko chorobowe gdzie indziej. Te oznaki i objawy mogą wynikać z lokalnych zaburzeń, ale w wielu sytuacjach mogą być przejawami chorób które pochodzą z innych części lub układów ciała.
Wkład podologii w utrzymaniu zdrowia publicznego.
Dlaczego to wszystko jest ważne? Co to wszystko ma wspólnego ze zdrowiem publicznym? Co to ma wspólnego z podologią? Po pierwsze, zdrowie publiczne skupia się na stanie zdrowia ludzi we wspólnocie, a nie wyłącznie pojedynczej jednostki. Oczywiste jest, że „pacjentem” zdrowia publicznego jest w rzeczywistości cała wspólnota. Zdrowie publiczne to termin, który nie jest powiązany z jednym, danym problemem i dlatego nie koncentruje się na żadnej konkretnej chorobie, dysfunkcji ani też na konkretnej części ciała. Zmartwienia dotyczące zdrowia publicznego pojawiają się zanim u kogoś wystąpi dany problem i zanim umieścimy etykietę na chorobie lub zaburzeniu; skupiają się głównie na utrzymaniu odpowiedniego stanu zdrowia.
Rzeczywiście, utrzymanie prawidłowego zdrowia nie jest związane tylko z jedną określoną chorobą. Jak już wspomniano, udzielając porad osobom, które mogą nie mieć jeszcze żadnych problemów ze stopami, ale które mogą mieć pytania o zachowanie zdrowych stóp, przyczyniamy się również do ich ogólnego dobrego stanu zdrowia i zdrowia społeczności, w której się znajdują. Ponadto, dzięki tej wiedzy ludzie nie tylko będą w stanie uniknąć problemów ze stopami, ale także zachowają naturalną umiejętność przemieszczania się i poprawi to ich ogólny stan zdrowia, usprawni układ sercowo-naczyniowy i mięśniowo-szkieletowy odpowiadający za poruszanie. Będą w stanie lepiej współdziałać i wnieść wkład w społeczeństwo w którym żyją. Dlatego też zdrowie publiczne, w szerokim znaczeniu, odnosi się nie tylko do jednostki, ale do społeczeństwa, a ściślej mówiąc do każdej społeczności lokalnej. Koncentruje się na naturalnej historii choroby, która rozpoczyna się od promocji zdrowia, która nie jest uzależniona od choroby. Jego celem jest promowanie zdrowia poprzez koncentrację na człowieku, czynnikach chorobotwórczych i środowisku w którym żyjemy.
Rola podologii w zapobieganiu upadkom (urazom)
Co można zrobić w danym środowisku i dla niego? Co można zrobić dla człowieka i co może być zrobione przez człowieka, aby zapobiec upadkom i urazom? Częstość upadków nadal rośnie wraz ze starzeniem się światowej populacji i nie można przecenić ich znaczenia w podologii. Konsekwencje upadków są jednymi z najczęstszych przyczyny poważnych kontuzji lub nawet śmierci, szczególnie u osób starszych. Przyczyny upadków zależą od człowieka i warunków danego środowiska. Wśród częstych przyczyn upadków są deformacje kończyn, takie jak (ale nie tylko) koślawość paluchów, różne przypadłości śródstopno-paliczkowe, palce młotkowate, niewłaściwie dopasowane buty, przedmioty pozostawione na schodach w domach, pęknięcia na chodnikach, itd.
Neuropatia cukrzycowa i inne choroby powodujące zaburzenie czucia (neuropatię) mogą powodować ból stopy lub wpływać na stopę w sposób, który zmniejsza propriocepcję lub zdolność postrzegania jej miejsca w przestrzeni, nierzadko przyspieszając upadek. Rosnąca populacja osób starszych na całym świecie powoduje wzrost ilości pacjentów cierpiących na cukrzycę, deformacje stóp oraz zapalenie kości i stawów, które wpływają na stopy, a każdy z tych czynników może doprowadzić do upadku. Profilaktyczna lub stała opieka medyczno-podologiczna nie tylko poprawi zdrowie i funkcjonowanie stopy, ale może być niezwykle ważna dla ogólnego stanu zdrowia, a w rezultacie może nawet uratować życie. Nie można przecenić jej wpływu na społeczność, ponieważ zaburzenia i schorzenia podologiczne przyczyniają się do wzrostu kosztów opieki zdrowotnej.
W niedawnej publikacji wydanej przez Amerykańskie Centra Kontroli i Zapobiegania Chorób (CDC) ogłoszono, że chodzenie jest najczęściej zgłaszaną aktywnością fizyczną dorosłych osób. Aby zachęcić do zwiększenia częstotliwości wykonywania tej czynności, podolodzy, we współpracy z danymi społecznościami, mogą być liderami w promowaniu i zachęcaniu do wdrażania strategii, które tworzą lub zwiększają dostęp do miejsc przeznaczonych do spacerowania, lub ulepszają politykę i praktykę projektowania i użytkowania terenów o przeznaczeniu mieszanym oraz ulice przyjazne pieszym.
Wpływ tych strategii na chodzenie powinien być systematycznie monitorowany na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym. Działania na rzecz zdrowia publicznego mające na celu promowanie spacerowania jako sposobu na spełnienie wytycznych dotyczących aktywności fizycznej mogą przyczynić się do poprawy ogólnego stanu zdrowia ludzi na arenie międzynarodowej. Dlatego też, rola podologów w zapewnianiu bezbolesnego, stabilnego i bezpiecznego poruszania się jest nieprzeceniona, nie tylko ze względu na jej znaczenie dla zdrowia stóp, ale także dla ogólnego znaczenia zdrowia publicznego.
Zapewnienie ciągłości opieki zdrowotnej
Ważne jest, aby podkreślić, że osoby cierpiące na problemy ze stopami spotykają się kilka razy w roku ze specjalistami zajmującymi się podologią, czasami częściej niż z lekarzami pierwszego kontaktu. Stanowi to ogromną szansę dla podologów, aby stać się istotną częścią zespołu zapewniającego ciągłość opieki zdrowotnej. Na przykład, wielu pacjentów często widuje swoich lekarzy pierwszego kontaktu raz w roku lub co pół roku, a podczas tych wizyt kontrolowane jest, między innymi, ich ciśnienie krwi.
Między regularnymi wizytami u lekarza pierwszego kontaktu może minąć nawet kilka miesięcy. Dlatego podolog, w trakcie wizyty pacjenta powinien również zmierzyć jego ciśnienie krwi. Żaden pacjent nie powinien odwiedzać specjalisty podologii bez skontrolowania ciśnienia krwi. Można to zrobić bardzo szybko podczas każdej wizyty, u podologa lub jego asystenta, w sposób rutynowy. Tak wielu naszych podologicznych pacjentów medycznych może mieć niezdiagnozowane nadciśnienie lub nadciśnienie które albo nie jest odpowiednio leczone, albo nie jest odpowiednio kontrolowane.
Takie informacje byłyby użyteczne nie tylko przy ustalaniu planu terapii podologicznej, ale miałyby również istotny wpływ na ogólny stan zdrowia pacjenta. Ponadto skierowanie pacjentów z nieprawidłowym ciśnieniem krwi do lekarza, który zarządza ich ogólną opieką zdrowotną, stanowiłoby istotny wkład w ich zdrowie. Ta względnie prosta, korzystna procedura może być znaczącym wkładem w zdrowie pacjenta, a jednocześnie może przekazać istotną wiadomość zarówno pacjentom jak i całej służbie zdrowia na temat roli jaką odgrywa podologia w ramach opieki zdrowotnej.
Podobnie, ze względu na częstotliwość udzielania pacjentom opieki podologicznej, specjalista podolog jest również w doskonałej pozycji do obserwowania zmian u pacjenta, pomiędzy jedną wizytą a drugą, w takich funkcjach jak chociażby chód. Dodatkowo, może dokonywać różnych obserwacji, takich jak sprawdzanie wzorców mowy lub kontrolowanie zmian skórnych na odsłoniętych częściach ciała, których wcześniej nie zaobserwowano. Takie spostrzeżenia mogą być symptomem problemów zdrowotnych, które, choć może nie są natury podologicznej, wymagają uwagi innego specjalisty, takiego jak lekarza rodzinnego lub innego podmiotu świadczącego opiekę zdrowotną.
Podsumowując
Ze względu na często długotrwałe relacje pomiędzy podologiem i pacjentem, pacjenci mogą być znacznie bardziej skłonni do skorzystania z porad lub podzielenia się z takim specjalistą niektórymi problemami zdrowotnymi, nie związanymi z podologią. Sugerowanie pacjentom, aby powstrzymali się od palenia tytoniu lub, jeśli już są palaczami, aby przekonać ich do uczestnictwa w programie rzucania palenia, jest tylko jednym z przykładów.
Zbyt często koncentrujemy się wyłącznie na zapobieganiu zaburzeniom kończyn dolnych. Z tego powodu nie zawsze jest dostrzegane jak bardzo ważną rolę pełnimy w całościowym zdrowiu naszych pacjentów i całej społeczności. Rozszerzona rola w zakresie zdrowia publicznego i profilaktyki, jaką podologia może bezpośrednio i pośrednio zaoferować, wywiera wpływ nie tylko na zdrowiu społeczności czy też danej jednostki, ale ma także korzystny wpływ na ogromne koszty ponoszone przez społeczeństwo.
Powinniśmy zwrócić większą uwagę na poszerzający się kontekst zdrowia publicznego i na wartość dodaną, którą możemy jako podolodzy zapewnić społeczeństwu. Rzeczywiście, dokonanie tej zmiany paradygmatu może mieć duży wpływ na postrzeganie podologii w środowisku opieki zdrowotnej przez twórców polityki i dostawców usług medycznych. Dlatego też zapamiętaj to przesłanie. Nie patrz tylko w dół, na stopy – popatrz do góry … i zrób to bardzo powoli.
Autor: Leonard A. Levy, DPM, MPH – ekspert w zakresie podologii i zdrowia publicznego